Home Escalatie ladder De Drie Stappen Ik doe mee! Over FAQs Contact
Language
🇳🇱 🇩🇪 🇸🇪 EN

De Polarisatie Escalatieladder

Hoe polarisatie ontstaat...

Video Poster Image

Polarisatie Fase 1:

Open overtuiging en debat

 

We zijn het niet eens met anderen en proberen ze met feiten te overtuigen.

In de afgelopen twintig jaar is het steeds moeilijker geworden om normaal met elkaar te praten als we verschillend denken.

De zin “We zijn het eens dat we het oneens zijn” lijkt vergeten.

Dit betekent niet dat er vroeger geen boosheid of emoties waren. Dat was er uiteraard wel.

Maar door de zin 'We zijn het erover eens dat we het oneens zijn' was het geen probleem om toch met elkaar door één deur te kunnen blijven gaan. 

Polarisatie Fase 2:

Passief-agressieve overtuiging


De ander wil niet luisteren naar wat wij zeggen of snapt onze waarheid niet.

Dat maakt ons boos of gefrustreerd. Dus proberen we het steeds opnieuw, nog harder. Je wilt bijvoorbeeld laten zien waarom jouw manier van werken beter is, maar ze luisteren gewoon niet.

Daarom ga je meer bewijzen zoeken. Misschien zeg je: “Kijk, hier is een artikel dat bewijst dat ik gelijk heb!” Of je begint te roepen: “Waarom snap je het nou niet? Het is toch logisch?!”

We proberen met steeds meer voorbeelden, argumenten en vaak ook met een geïrriteerde toon te laten zien dat wij gelijk hebben. Maar hoe harder we het proberen, hoe minder de ander wil luisteren. Het lijkt wel alsof we vastlopen in een kringetje.

Polarisatie Fase 2:

Passief-agressieve overtuiging


De ander wil niet luisteren naar wat wij zeggen of snapt onze waarheid niet.

Dat maakt ons boos of gefrustreerd. Dus proberen we het steeds opnieuw, nog harder. Je wilt bijvoorbeeld laten zien waarom jouw manier van werken beter is, maar ze luisteren gewoon niet.

Daarom ga je meer bewijzen zoeken. Misschien zeg je: “Kijk, hier is een artikel dat bewijst dat ik gelijk heb!” Of je begint te roepen: “Waarom snap je het nou niet? Het is toch logisch?!”

We proberen met steeds meer voorbeelden, argumenten en vaak ook met een geïrriteerde toon te laten zien dat wij gelijk hebben. Maar hoe harder we het proberen, hoe minder de ander wil luisteren. Het lijkt wel alsof we vastlopen in een kringetje.

We laten het erbij zitten... of niet...

 

Wanneer de ander onze waarheid nog steeds niet begrijpt komt er een beslissingsmoment. Waarin we voor onszelf beslissen hoe belangrijk we het vinden om gelijk te krijgen. En of het zinvol is om door te gaan.

We checken bij gelijkgestemden of zij ook vinden dat we gelijk hebben. Meestal krijgen we daar bevestiging, omdat iedereen in onze groep (vaak) hetzelfde denkt.

Na zo’n moment komen we terug. Nog sterker ervan overtuigd dat...

1. We gelijk hebben

2. Anderen ons móéten begrijpen om het probleem op te lossen

Polarisatie Fase 3

Onderhuidse Drang en Tegenstand

 
Als eerdere pogingen niet werken, ontstaat de overtuiging dat de ander te dom is, of gewoon niet wil luisteren. In dat geval blijft er maar één optie over: hen beschermen tegen zichzelf.
 
In deze fase worden sociale druk, regels en wetten ingezet om het gedrag van de anderen te veranderen. Dit gebeurt niet alleen door de overheid, maar ook door groepen en organisaties in de maatschappij.

Dit alles gebeurt vanuit de overtuiging dat wat men wil bereiken, heel belangrijk of zelfs levensreddend is, en dat er duidelijke bewijzen zijn om dit te ondersteunen.

Polarisatie Fase 3

Onderhuidse Drang en Tegenstand

 
Als eerdere pogingen niet werken, ontstaat de overtuiging dat de ander te dom is, of gewoon niet wil luisteren. In dat geval blijft er maar één optie over: hen beschermen tegen zichzelf.
 
In deze fase worden sociale druk, regels en wetten ingezet om het gedrag van de anderen te veranderen. Dit gebeurt niet alleen door de overheid, maar ook door groepen en organisaties in de maatschappij.

Dit alles gebeurt vanuit de overtuiging dat wat men wil bereiken, heel belangrijk of zelfs levensreddend is, en dat er duidelijke bewijzen zijn om dit te ondersteunen.

Polarisatie Fase 4

Actieve dwang

 
Als duidelijk wordt dat de ander het niet wil of kan begrijpen, ontstaat het idee dat zij via wetten en sociale druk tot inzicht gebracht moeten worden.
 

Hoe het werkt:
Wetten worden opgesteld en uitgevoerd door instanties zoals de overheid, gemeenten, politie, rechters en andere diensten.

Dit gebeurt met steun van een kritische massa binnen de bevolking, vaak aangeduid als "de meerderheid". Sociale druk speelt hierbij een belangrijke rol om gedrag te beïnvloeden en veranderingen door te drukken.

Polarisatie Fase 5

Escalatie met geweld


Als wetten en sociale druk niet helpen en -de ander- blijft vasthouden aan schadelijk of gevaarlijk gedrag, blijft er maar één optie over: -die ander- dwingen om het gedrag te veranderen, voor zijn of haar eigen bestwil.

Hoe dit werkt:
Deze fase begint met wettelijke vervolging van degenen die de urgentie of oplossingen niet begrijpen. Denk aan maatregelen zoals boetes, beslagleggingen, het intrekken van vergunningen en andere straffen.

Als dat niet genoeg is, worden alle mogelijke middelen ingezet, en zo nodig nieuwe wetten gemaakt om gedrag te forceren.

Polarisatie Fase 5

Escalatie met geweld


Als zelfs wetten, hun uitvoering en sociale druk niet werken. En de ander hardnekkig vasthoudt aan gedrag dat schadelijk of zelfs wordt gezien als levensbedreigend. Blijft er één optie over: die ander met harde hand dwingen om zijn of haar gedrag te veranderen, zogenaamd voor eigen bestwil.

Hoe dit werkt:
Deze fase begint met wettelijke vervolging van degenen die de urgentie of oplossingen niet begrijpen. Denk aan maatregelen zoals boetes, beslagleggingen, het intrekken van vergunningen en andere straffen.

Als dat niet genoeg is, worden alle mogelijke middelen ingezet, en zo nodig nieuwe wetten gemaakt om gedrag te forceren.

Polarisatie Fase 6

De vlam slaat in de pan

 

Als de ander, zelfs na tussenkomst van de wetgeving, nog steeds niet wil luisteren of veranderen. Ontstaat er een kleine groep die besluit om het heft in eigen hand te nemen. Door bijvoorbeeld fysiek geweld te gebruiken en eigendommen van de ander te vernielen.

Waarom dit gebeurt:
Dit geweld is vaak een uiting van frustratie en een gevoel van onmacht. Het idee dat praten, overtuigen, regels of sociale druk niet meer werken, leidt tot het gevoel dat geweld de enige oplossing is.

Wat begint met een kleine groep, kan snel uitgroeien tot een groter aantal mensen dat geweld en vernieling inzet. De vlam slaat in de pan, maar pas nadat de pan door eerdere conflicten steeds heter is geworden.

Polarisatie Fase 7

Extreem geweld

 

Als de vlam eenmaal in de pan is geslagen, kan het vuur jaren blijven branden.

Hoe lang het duurt:
Historisch gezien duren periodes van extreem geweld of burgeroorlog vaak 7 tot 12 jaar. Ze eindigen meestal pas als beide partijen te uitgeput zijn om door te gaan. En vaak niet meer weten waarom ze eigenlijk vechten (!)...

Waarom het stopt:
Het besef dringt langzaam door dat het conflict niets anders brengt dan vernietiging – niet alleen voor de ander, maar ook voor de eigen gemeenschap, bezittingen en infrastructuur.

Polarisatie Fase 7

Extreem geweld

 

Als de vlam eenmaal in de pan is geslagen, kan het vuur jaren blijven branden.

Hoe lang het duurt:
Historisch gezien duren periodes van extreem geweld of burgeroorlog vaak 7 tot 12 jaar. Ze eindigen meestal pas als beide partijen te uitgeput zijn om door te gaan. En vaak niet meer weten waarom ze eigenlijk vechten (!)...

Waarom het stopt:
Het besef dringt langzaam door dat het conflict niets anders brengt dan vernietiging – niet alleen voor de ander, maar ook voor de eigen gemeenschap, bezittingen en infrastructuur.

Polarisatie Fase 8

Ontwaken uit razernij

 

Wanneer de vernietiging en het lijden ondraaglijk worden, wordt men vaak wakker uit een toestand van blinde woede en razernij.

Het omslagpunt:
Op dat moment kijkt men geschokt om zich heen, verbaasd over het enorme leed dat is veroorzaakt. Niet alleen bij de ander, maar ook bij zichzelf. Het besef dringt door dat de oorspronkelijke reden van het conflict het allemaal niet waard was. Of dat dit pad nooit tot een echte oplossing kan leiden.

De eerste stappen naar herstel:
In deze fase begint men de ander weer echt te zien, inclusief zijn of haar angsten en pijn. Dit is het moment waarop de bereidheid ontstaat om weer met elkaar te praten en samen naar oplossingen te zoeken. Oplossingen waarin beide partijen zich kunnen vinden en die acceptabel zijn voor iedereen.

Polarisatie Fase 9

Wederopbouw


Wanneer iedereen weer ‘tot zijn verstand is gekomen,’ richten de neuzen zich steeds meer dezelfde kant op en breekt de periode van wederopbouw aan.

De wederopbouw na een burgeroorlog of oorlog duurt meestal 7 tot 15 jaar, afhankelijk van hoe groot de schade is, hoeveel hulpbronnen beschikbaar zijn en hoe sterk de sociale samenhang in het land is.

Gedurende deze periode ervaren landen doorgaans meer stabiliteit en eendracht. De collectieve gedachte is: “Samen de schouders er onder”, terwijl ze werken aan economische, fysieke en sociale herstelprojecten.

Polarisatie Fase 9

Wederopbouw


Wanneer iedereen weer ‘tot zijn verstand is gekomen,’ richten de neuzen zich steeds meer dezelfde kant op en breekt de periode van wederopbouw aan.

De wederopbouwfase na een burgeroorlog of oorlog duurt gemiddeld 7 tot 15 jaar. Afhankelijk van factoren zoals de ernst van de schade, de beschikbaarheid van hulpbronnen en de sociale cohesie binnen het land.

Gedurende deze periode ervaren landen doorgaans meer stabiliteit en eendracht. De collectieve gedachte is: “Samen de schouders er onder”, terwijl ze werken aan economische, fysieke en sociale herstelprojecten.

Polarisatie Fase 10

Nieuwe spanningen

- (her)start fase 1 -


Na 15 -30 jaar komen er nieuwe spanningen op. Vaak wanneer problemen zoals politieke ruzies, economische ongelijkheid of wraakgevoelens weer opspelen.

Hoe dit werkt:
Landen die na een conflict snel democratie opbouwen en investeren in economische groei, hebben meer kans op blijvende vrede. Maar als ongelijkheden blijven bestaan of problemen niet worden aangepakt, kan het al binnen 5 tot 10 jaar opnieuw misgaan.

Het resultaat:
De cyclus begint weer bij fase 1, en de spanningen nemen langzaam toe. 

De blijvende oplossing...

Om eens en voor altijd uit de destructieve-polarisatie-cirkel te komen zijn er twee stappen nodig...

 

1. Een Kick-Off Event

Waarin we gaan ERVAREN dat we SAMEN horen te zijn. Dat we HETZELFDE willen.

2. Leren DEpolariseren

Leren om de ander niet te veroordelen op wat hij of zij doet. Maar gaan begrijpen WAAROM de ander doet wat ie doet.

En dat vervolgens SAMEN te gaan doen op een manier die GOED is voor iedereen. 

Jouw bijdrage is cruciaal:

  • Schrijf je in als deelnemer van het landelijke kick-off event.
  • Word vrijwilliger en help ons dit mogelijk te maken.
  • Steun financieel als supporter.
  • Verspreid deze boodschap zodat het initiatief viraal gaat.
Ik doe mee!

Als we nu niets doen...

Koersen we af op een maatschappelijke crisis.

Er is steeds minder begrip voor elkaar. Er is steeds minder samenwerking. Er is steeds minder empathie.


Het proces van polarisatie heeft een gevaarlijke dynamiek in gang gezet. Een dynamiek die doet denken aan historische gebeurtenissen. Waarbij kleine ruzies uitgroeiden tot grote problemen en chaos in de samenleving. Met uiteindelijk heel veel geweld en onzinnige oorlogen. 

 

Dit klinkt niet alleen dramatisch... 

Dat is het ook!

Op dit moment is er zo weinig respect en begrip voor elkaar, dat veel mensen denken dat geweld de enige oplossing is. 

Maar het kan ook anders...

Terug naar boven